ATEİSTLERİN KARŞILIKSIZ İYİLİK YAPMASI
ATEİSTLERİN KARŞILIKSIZ İYİLİK YAPMASI
iddia: İnançlı insanlar cennet için iyilik yapar oysa biz ateistler herhangi bir karşılık beklemeden iyilik yapıyoruz, erdemli olan bizim yaptığımızdır.
Çoğu ateisten bu klişeyi duymuşsunuzdur🙂hadi ezber bozalım;
Modern psikoloji bir çok araştırma sonucu aslında "karşılıksız iyilik" diye bir şey olmadığını ve insanların kişisel mutluluk veya vicdan rahatlatma tarzı şeyler için iyilik yaptığını ortaya koydu!
Örneğin; Harvard İşletme Fakültesi’nden Michael Norton, 130 ülkeden gelen verileri inceledi.
Ve gelirinin bir kısmını başkaları için harcayan kişilerin uzun vadede, tüm gelirini kendisi için harcayanlara kıyasla çok daha mutlu olduğunu gösteren çok sayıda veri olduğunu söylüyor.
Yine ayrıca Lancashire Üniversitesi’nden Psikolog Mann yabancı birine iyilik yapıp o kişinin de başkalarına iyilik yapmasını sağlama fikri üzerinde çalışıyordu.
“Bir tür zincirleme etki, domino etkisi yaratma fikriydi bu” diye açıklıyor Mann. Yani iyilik yapma nedenimizin bir gün o iyiliğin dönüp dolaşıp bizi bulmasını ümit ederek iyilik yapıyoruz.
Evet "dolaylı bir çıkarcılık ve mutluluk" için
Örneğin zengin Napolililer eskiden beri kendilerine kahve alırken, bu tür lüks sayılabilecek tüketim maddelerini satın alma gücü olmayan biri için de alır, ona ikram ederlermiş.
Aslında psikologlar bunu bir tür yatırım stratejisi olarak görüyorlar asıl adıyla; karşılıklı özgecilik
Evrimsel psikologlar ise kaynaklarımızı yani zenginlik ve yeteneğimizi göstermenin karşı cins için daha çekici hale gelmemiz ve üreme olanaklarını arttırmamızın bir yolu olduğunu söylüyor.
Evet, "çekicilik ve üreme" için
Yine ayrıca; Evrimsel bir bakış açısına göre fedakarlık hiç mantıklı görünmüyor aslında çünkü Modern Neo-Darwinist görüşe göre, insanlar temelde bencildir.
Bazı psikologlara göre, “saf” fedakarlık diye bir şey yoktur. Yabancılara (veya hayvanlara) yardım ettiğimizde, farkında olmasak bile bize her zaman bir faydası oluyor.
Fedakarlık kendimizi iyi hissetmemizi sağlar, diğer insanların bize daha fazla saygı duymasını sağlar.
Evet "iç huzur ve takdir edilme isteği" için
Psikoloji profesörü Sonja Lyubomirsky ise hepimizin bizi iyilik ve nezaket yolunda yönlendiren bir vicdanla doğduğunu söylüyor
Ve Sonja bu yüzden iyi işleri bilinçsiz olarak sadece doğamız gereği olduğu için yaptığımızı iddia ediyor. Aynı zamanda buna karşı içimizde güçlü bir ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Yine ayrıca İyilik yapmak ve başkalarına yardım etmek, benlik saygısı ve kendimize değer duygumuz üzerinde büyük bir etkiye sahip oluyor ve iyi hissettiriyor.
Evet, "içten gelen ihtiyaç, benlik saygısı" için
Sonja ayrıca iyilik yapmanın sosyal iliskilerimizi kuvvetlendirdiğini ve bunun karşılığında sizin de bir şey isteme şansınızın arttığını söylüyor.
Buna ek olarak yaptığın iyiliğin tekrar seni bulacağını ve iyiliklerin hayatına bir amaç kattığını söylüyor. Böylece daha düzenli bir yaşama adım atıyorsun.
Yine ayrıca iyilik yapmak başkalarının güvenini kazanmana neden oluyor. Ve aslında bazı psikologlar bunu bir tür hileye benzetiyor🙂
Evet "çıkarcılık ve geleceğe yatırım" için
Son madde ki en önemlisi de bu "vicdan rahatlatma ve acını hafifletme!Sırf akşam başını yastığa koyarken vicdanın seni rahatsız etmemesi için sus payı veriyorsun!
Sonuç olarak modern psikolojiye göre "karşılıksız iyilik yapıyorum" diye bir şey yok maalesef!Belki bilinçli belki bilinçsiz ama bir çıkar amaçlı iyilik yapıyorsun.
İyilik yaparak kendisini Allah´a teslim eden ve İbrahim´in dinine dosdoğru olarak tâbi olan kimseden, din bakımından daha iyi kim olabilir? Allah, İbrahim´i dost edinmişti. (Nisa 125)
Ek olarak bir konuya değinmek istiyorum👉
Ateist veya Müslüman farketmez (belki bilinçli belki bilinçsiz) aslında çoğumuz kendi çıkarı için iyilik yapıyor.
Mesela "Geçenlerde başı sıkışınca ben ona Allah rızası için yardım ettim ama şimdi bize borç bile vermiyor" tarzı cümleler duymuşsunuzdur veya kullanmaşsınızdır.
Oysa Allah için yapılan iyilikte karşılık kuldan değil ahirette Allah'tan beklenir! Aslında bu cümle ile kendini ele vermiş oluyorsun!🙂Yani farkında olmasan bile aslında bir çıkar gözeterek iyilik yapmışsın...
Kaynaklar
https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/01/160106_vert_fut_iyilik
https://www.google.com/amp/s/www.psychologytoday.com/us/blog/out-the-darkness/201310/why-do-human-beings-do-good-things-the-puzzle-altruism%3famp
https://www.betterworldinternational.org/inspiration/why-do-we-do-good-deeds/
https://philosophynow.org/issues/63/Why_Should_I_Be_Good
iddia: İnançlı insanlar cennet için iyilik yapar oysa biz ateistler herhangi bir karşılık beklemeden iyilik yapıyoruz, erdemli olan bizim yaptığımızdır.
Çoğu ateisten bu klişeyi duymuşsunuzdur🙂hadi ezber bozalım;
Modern psikoloji bir çok araştırma sonucu aslında "karşılıksız iyilik" diye bir şey olmadığını ve insanların kişisel mutluluk veya vicdan rahatlatma tarzı şeyler için iyilik yaptığını ortaya koydu!
Örneğin; Harvard İşletme Fakültesi’nden Michael Norton, 130 ülkeden gelen verileri inceledi.
Ve gelirinin bir kısmını başkaları için harcayan kişilerin uzun vadede, tüm gelirini kendisi için harcayanlara kıyasla çok daha mutlu olduğunu gösteren çok sayıda veri olduğunu söylüyor.
Yine ayrıca Lancashire Üniversitesi’nden Psikolog Mann yabancı birine iyilik yapıp o kişinin de başkalarına iyilik yapmasını sağlama fikri üzerinde çalışıyordu.
“Bir tür zincirleme etki, domino etkisi yaratma fikriydi bu” diye açıklıyor Mann. Yani iyilik yapma nedenimizin bir gün o iyiliğin dönüp dolaşıp bizi bulmasını ümit ederek iyilik yapıyoruz.
Evet "dolaylı bir çıkarcılık ve mutluluk" için
Örneğin zengin Napolililer eskiden beri kendilerine kahve alırken, bu tür lüks sayılabilecek tüketim maddelerini satın alma gücü olmayan biri için de alır, ona ikram ederlermiş.
Aslında psikologlar bunu bir tür yatırım stratejisi olarak görüyorlar asıl adıyla; karşılıklı özgecilik
Evrimsel psikologlar ise kaynaklarımızı yani zenginlik ve yeteneğimizi göstermenin karşı cins için daha çekici hale gelmemiz ve üreme olanaklarını arttırmamızın bir yolu olduğunu söylüyor.
Evet, "çekicilik ve üreme" için
Yine ayrıca; Evrimsel bir bakış açısına göre fedakarlık hiç mantıklı görünmüyor aslında çünkü Modern Neo-Darwinist görüşe göre, insanlar temelde bencildir.
Bazı psikologlara göre, “saf” fedakarlık diye bir şey yoktur. Yabancılara (veya hayvanlara) yardım ettiğimizde, farkında olmasak bile bize her zaman bir faydası oluyor.
Fedakarlık kendimizi iyi hissetmemizi sağlar, diğer insanların bize daha fazla saygı duymasını sağlar.
Evet "iç huzur ve takdir edilme isteği" için
Psikoloji profesörü Sonja Lyubomirsky ise hepimizin bizi iyilik ve nezaket yolunda yönlendiren bir vicdanla doğduğunu söylüyor
Ve Sonja bu yüzden iyi işleri bilinçsiz olarak sadece doğamız gereği olduğu için yaptığımızı iddia ediyor. Aynı zamanda buna karşı içimizde güçlü bir ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Yine ayrıca İyilik yapmak ve başkalarına yardım etmek, benlik saygısı ve kendimize değer duygumuz üzerinde büyük bir etkiye sahip oluyor ve iyi hissettiriyor.
Evet, "içten gelen ihtiyaç, benlik saygısı" için
Sonja ayrıca iyilik yapmanın sosyal iliskilerimizi kuvvetlendirdiğini ve bunun karşılığında sizin de bir şey isteme şansınızın arttığını söylüyor.
Buna ek olarak yaptığın iyiliğin tekrar seni bulacağını ve iyiliklerin hayatına bir amaç kattığını söylüyor. Böylece daha düzenli bir yaşama adım atıyorsun.
Yine ayrıca iyilik yapmak başkalarının güvenini kazanmana neden oluyor. Ve aslında bazı psikologlar bunu bir tür hileye benzetiyor🙂
Evet "çıkarcılık ve geleceğe yatırım" için
Son madde ki en önemlisi de bu "vicdan rahatlatma ve acını hafifletme!Sırf akşam başını yastığa koyarken vicdanın seni rahatsız etmemesi için sus payı veriyorsun!
Sonuç olarak modern psikolojiye göre "karşılıksız iyilik yapıyorum" diye bir şey yok maalesef!Belki bilinçli belki bilinçsiz ama bir çıkar amaçlı iyilik yapıyorsun.
İyilik yaparak kendisini Allah´a teslim eden ve İbrahim´in dinine dosdoğru olarak tâbi olan kimseden, din bakımından daha iyi kim olabilir? Allah, İbrahim´i dost edinmişti. (Nisa 125)
Ek olarak bir konuya değinmek istiyorum👉
Ateist veya Müslüman farketmez (belki bilinçli belki bilinçsiz) aslında çoğumuz kendi çıkarı için iyilik yapıyor.
Mesela "Geçenlerde başı sıkışınca ben ona Allah rızası için yardım ettim ama şimdi bize borç bile vermiyor" tarzı cümleler duymuşsunuzdur veya kullanmaşsınızdır.
Oysa Allah için yapılan iyilikte karşılık kuldan değil ahirette Allah'tan beklenir! Aslında bu cümle ile kendini ele vermiş oluyorsun!🙂Yani farkında olmasan bile aslında bir çıkar gözeterek iyilik yapmışsın...
Kaynaklar
https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/01/160106_vert_fut_iyilik
https://www.google.com/amp/s/www.psychologytoday.com/us/blog/out-the-darkness/201310/why-do-human-beings-do-good-things-the-puzzle-altruism%3famp
https://www.betterworldinternational.org/inspiration/why-do-we-do-good-deeds/
https://philosophynow.org/issues/63/Why_Should_I_Be_Good
Ben aynı anda müslüman olup ateisttin dediği gibi cennet için değil iyi için iyi(iyi yi Allah ın yasasına saygı olarak görüyorum.) olabilirim.Bu bir çelişki değil ki.
YanıtlaSilArtı ateisttin iyi olması mümkün değil kendi varlık anlayışı çerçevesinde.Salt maddede iyi veya kötü yargı yoktur.Bu kaya iyi diyemeyiz en basitinden.
Tabi iyi için iyi olan insan yaptığı iyiliği vurgulayıp sidik yarıştırmaz oda ayrı bir mesele.
Hatta müslümanın her şeyden önce iyi olma nedeni "iyi"ye olan saygı olmalı.
SilAllah mutlak iyi olduğu için iyi olana hakkını kötü olana hakkını vermeli "iyi" prensip edindiği için.
Cennet ise iyi olanın hakkıdır.
İyi olan cennet için iyi olmaz.
Allah ın yasasına saygıdan dolayı iyi olur.
Cennet ise iyi olan için var olur.