ATEİZMDE KANIT YÜKÜMLÜLÜĞÜ
ATEİZMDE KANIT YÜKÜMLÜLÜĞÜ
iddia: Bir şeyin yokluğu değil varlığı kanıtlanır. Allah'ın var olduğunu iddia eden sizsiniz bu yüzden sizin kanıt sunmanız lazım.
Ateistlerden çokça duyduğumuz bir savunma şekli ama baştan söyleyeyim felsefe kıtlığından doğan geçersiz bir iddia bu.
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var; günümüz ateistleri kanıt yükümlülüğünden kaçmak için çoğu zaman agnostisizm postuna bürünür.
"Varlığına yeterli kanıt göremiyorum o yüzden inanmıyorum" şeklindeki aforizma tam bir safsata!
Çünkü Carl Sagan'ın dediği gibi "kanıtın yokluğu yokluğun kanıtı değildir" .
Şöyle bir cümle kurulabilir; "varlığına yeterli kanıt göremiyorum o yüzden var olup olmadığını bilmiyorum" . Ki bu savunma cümlesinin sahibi agnostiklerdir ve geçerli bir savunma!
Ayrıca George H. Smith ateizmi "zayıf(negatif) ateizm" ve "güçlü(pozitif) ateizm" olarak ikiye ayırdı. Ki bu da kanıt yükümlülüğünden kaçmanın başka bir yolu!
Zayıf ateizmi; "varolduğuna dair hiçbir gerekçe bulunmadığı gerekçesiyle Tanrı'yı reddetmek" olarak tanımladılar. Açıkçası negatif ateizme yeni tanım bulmayı bırakın ateizmi bu şekilde ikiye ayırmak bile hatalı olur.
Tabi ateist arkadaş size söyle bir itirazda bulunabilir; "“Kanıtın yokluğu, yokluğun kanıtı değildir; ancak varlığın kanıtı hiç değildir!”
Evet doğru, Allah inancı olan biri de "Allah'ın yokluğuna kanıt yok o yüzden Allah var" şeklinde bir iddia öne süremez ki sürmüyor zaten.
Böyle bir iddiada bulunan kisi felsefede Argumentum ad ignorantiam yani cehalet safsatasına düşmüş olur. Ki ben buraya kadar ateistlerin agnostizm iddialarını çaldığını anlattım.
Cehalete başvurma safsatası: bir iddianın aksi ispatlanamadığı için o iddianın doğru olduğunun savunulmasıdır.
Allah'ın varlığına inanan biri iddiasını zaten kelam, modal, teleolojik, ahlak vb. argumanlar ile anlatıyor. Ki bence kanıt yükümlülüğü önce "var" diyen teist kişiye aittir.
Felsefede "Reductio ad absurdum" denilen yani "Olmayana ergi" yöntemi kullanılır. Peki ne için kullanılır bu yöntem?
Bu yönteme göre bir önermenin reddedilmesi ile oluşan saçma sonuçları göstererek doğruluğunu kanıtlama yada bir önermenin kabul edilmesi ile oluşan saçma sonuçları göstererek yanlışlığı da kanıtlanabilir.
Yani bir ateist de ki ateist olduğunu iddia ediyorsa Tanrı fikrinin yanlış olduğuna dair argümanlar sunmalı.
Ki hiç bir şey bilmiyorsanız bile size kısaca şöyle izah edeyim;
Bir tv programına katıldınız ve sunucu size "sizce uzaylılar var mı" şeklinde bir soru yöneltti. Soruya "var" cevabını verirseniz sunucu "neden" diye sorar. "Yok" derseniz yine "neden" sorusu gelir ardından.
"Bilmiyorum" derseniz "neden" sorusu gelmez. Eğer neden sorusuna maruz kalıyorsanız bu cevabınızın açıklama gerektirecek bir cevap olduğu anlamına gelir.
Yani "yok" demenize rağmen kanıt istenir! Bir şeye var demek de yok demek de güçlü bir iddiadır.
Şimdi de filozof görüşlerine bakalım;
Ateist filozof Austin Dacey : “ Bir kimse negatifi ispatlayamaz diye, tanrının var olmadığını iddia etmenin aptalca olduğunu düşünebilrsiniz. Ancak aslında birşeyin varolmadığını göstermenin bir sürü yolu vardır.
Filozof William L.Craig: “ Ateizm, tanrının var olmadığını iddia eden düşünce ile, Teizm, tanrının var olduğunu iddia eden düşünce arasında iddia olarak hiçbir fark yoktur. İkisinin iddia ağırlığı aynıdır.
Bu nedenden dolayı ateist kendi görüşünü rasyonel olarak savunacaksa “Tanrının varlığı ile ilgili geçerli kanıt yoktur” demekten fazlasını yapmalı.
Tabi bizim ateist, Dawkins'ın kitaplarını okumuş ve şöyle bir soru yöneltecek; Mars ve Dünya arasındaki bir yörüngede bir çaydanlık olmadığını kanıtlayabilir misin?
Not: "Göksel çaydanlık" adlı bu analojinin asıl sahibi filozof Bertrand Russell!
O yörüngede çaydanlık olmadığını öğrenmek için bir uzay aracı gönderebiliriz. Ama Russel iddiasının devamında bu çaydanlığın teleskoplar ile gözlemlenemeyecek kadar küçük olduğunu söylüyor.
O zaman da o yörüngeye çaydanlık göndermek için daha önce herhangi bir ülkenin girişimi olup olmadığına bakabiliriz.
Ki böyle bir girişimde bulunacak kadar gereksiz işlerle uğraşan bir ülke yoktur herhalde.
Ayrıca yörüngede çaydanlık olduğunu iddia eden Russell iddiasını herhangi sağlam bir temele de dayandırmıyor. Oysa bir Tanrı olduğuna inanan kişiler var olduğuna dair felsefik argümanlar öne sürüyor.
Kusura bakmayın ama spagetti canavarı, pembe at, çaydanlık, superman gibi örnekler ile kurtulamazsınız.
Örneğin ben geçenlerde çok tanrıcılığın olmadığını iddia etmiş ve bunu bigbang tekilligi, kelebek etkisi, düzensizlik vb. örneklerle ile destekledim.
"Çok tanrıcılığa inanmıyorum ve bunu kanıtlamak zorunda değilim" demedim.
O yüzden siz de "kanıtlamak zorunda değilim" ezberini bırakıp ve dinlere saldırmak ile ateizmin savunulamayacağını anlayıp ortaya argümanlar koyarsanız iyi olur.
Ayrıca argümanlarınız "bebekler, kadınlar tecavüze uğruyor o yüzden Allah yok" şeklinde düşük seviyede olmazsa sevinirim!
Ki Tanrı kavramının bilim değil de felsefe konusu olduğunu "bilim herşeyi açıklıyor" gibi saçmalıkların geçersiz olduğunu özellikle öğrenin!
Kaynaklar
http://alfa-sorgulama.blogspot.com/2013/06/felsefe-ve-tanrnn-yoklugu.html?m=1
https://www.dmy.info/olmayana-ergi/
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Russell%27in_çaydanlığı
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Reductio_ad_absurdum
iddia: Bir şeyin yokluğu değil varlığı kanıtlanır. Allah'ın var olduğunu iddia eden sizsiniz bu yüzden sizin kanıt sunmanız lazım.
Ateistlerden çokça duyduğumuz bir savunma şekli ama baştan söyleyeyim felsefe kıtlığından doğan geçersiz bir iddia bu.
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var; günümüz ateistleri kanıt yükümlülüğünden kaçmak için çoğu zaman agnostisizm postuna bürünür.
"Varlığına yeterli kanıt göremiyorum o yüzden inanmıyorum" şeklindeki aforizma tam bir safsata!
Çünkü Carl Sagan'ın dediği gibi "kanıtın yokluğu yokluğun kanıtı değildir" .
Şöyle bir cümle kurulabilir; "varlığına yeterli kanıt göremiyorum o yüzden var olup olmadığını bilmiyorum" . Ki bu savunma cümlesinin sahibi agnostiklerdir ve geçerli bir savunma!
Ayrıca George H. Smith ateizmi "zayıf(negatif) ateizm" ve "güçlü(pozitif) ateizm" olarak ikiye ayırdı. Ki bu da kanıt yükümlülüğünden kaçmanın başka bir yolu!
Zayıf ateizmi; "varolduğuna dair hiçbir gerekçe bulunmadığı gerekçesiyle Tanrı'yı reddetmek" olarak tanımladılar. Açıkçası negatif ateizme yeni tanım bulmayı bırakın ateizmi bu şekilde ikiye ayırmak bile hatalı olur.
Tabi ateist arkadaş size söyle bir itirazda bulunabilir; "“Kanıtın yokluğu, yokluğun kanıtı değildir; ancak varlığın kanıtı hiç değildir!”
Evet doğru, Allah inancı olan biri de "Allah'ın yokluğuna kanıt yok o yüzden Allah var" şeklinde bir iddia öne süremez ki sürmüyor zaten.
Böyle bir iddiada bulunan kisi felsefede Argumentum ad ignorantiam yani cehalet safsatasına düşmüş olur. Ki ben buraya kadar ateistlerin agnostizm iddialarını çaldığını anlattım.
Cehalete başvurma safsatası: bir iddianın aksi ispatlanamadığı için o iddianın doğru olduğunun savunulmasıdır.
Allah'ın varlığına inanan biri iddiasını zaten kelam, modal, teleolojik, ahlak vb. argumanlar ile anlatıyor. Ki bence kanıt yükümlülüğü önce "var" diyen teist kişiye aittir.
Felsefede "Reductio ad absurdum" denilen yani "Olmayana ergi" yöntemi kullanılır. Peki ne için kullanılır bu yöntem?
Bu yönteme göre bir önermenin reddedilmesi ile oluşan saçma sonuçları göstererek doğruluğunu kanıtlama yada bir önermenin kabul edilmesi ile oluşan saçma sonuçları göstererek yanlışlığı da kanıtlanabilir.
Yani bir ateist de ki ateist olduğunu iddia ediyorsa Tanrı fikrinin yanlış olduğuna dair argümanlar sunmalı.
Ki hiç bir şey bilmiyorsanız bile size kısaca şöyle izah edeyim;
Bir tv programına katıldınız ve sunucu size "sizce uzaylılar var mı" şeklinde bir soru yöneltti. Soruya "var" cevabını verirseniz sunucu "neden" diye sorar. "Yok" derseniz yine "neden" sorusu gelir ardından.
"Bilmiyorum" derseniz "neden" sorusu gelmez. Eğer neden sorusuna maruz kalıyorsanız bu cevabınızın açıklama gerektirecek bir cevap olduğu anlamına gelir.
Yani "yok" demenize rağmen kanıt istenir! Bir şeye var demek de yok demek de güçlü bir iddiadır.
Şimdi de filozof görüşlerine bakalım;
Ateist filozof Austin Dacey : “ Bir kimse negatifi ispatlayamaz diye, tanrının var olmadığını iddia etmenin aptalca olduğunu düşünebilrsiniz. Ancak aslında birşeyin varolmadığını göstermenin bir sürü yolu vardır.
Filozof William L.Craig: “ Ateizm, tanrının var olmadığını iddia eden düşünce ile, Teizm, tanrının var olduğunu iddia eden düşünce arasında iddia olarak hiçbir fark yoktur. İkisinin iddia ağırlığı aynıdır.
Bu nedenden dolayı ateist kendi görüşünü rasyonel olarak savunacaksa “Tanrının varlığı ile ilgili geçerli kanıt yoktur” demekten fazlasını yapmalı.
Tabi bizim ateist, Dawkins'ın kitaplarını okumuş ve şöyle bir soru yöneltecek; Mars ve Dünya arasındaki bir yörüngede bir çaydanlık olmadığını kanıtlayabilir misin?
Not: "Göksel çaydanlık" adlı bu analojinin asıl sahibi filozof Bertrand Russell!
O yörüngede çaydanlık olmadığını öğrenmek için bir uzay aracı gönderebiliriz. Ama Russel iddiasının devamında bu çaydanlığın teleskoplar ile gözlemlenemeyecek kadar küçük olduğunu söylüyor.
O zaman da o yörüngeye çaydanlık göndermek için daha önce herhangi bir ülkenin girişimi olup olmadığına bakabiliriz.
Ki böyle bir girişimde bulunacak kadar gereksiz işlerle uğraşan bir ülke yoktur herhalde.
Ayrıca yörüngede çaydanlık olduğunu iddia eden Russell iddiasını herhangi sağlam bir temele de dayandırmıyor. Oysa bir Tanrı olduğuna inanan kişiler var olduğuna dair felsefik argümanlar öne sürüyor.
Kusura bakmayın ama spagetti canavarı, pembe at, çaydanlık, superman gibi örnekler ile kurtulamazsınız.
Örneğin ben geçenlerde çok tanrıcılığın olmadığını iddia etmiş ve bunu bigbang tekilligi, kelebek etkisi, düzensizlik vb. örneklerle ile destekledim.
"Çok tanrıcılığa inanmıyorum ve bunu kanıtlamak zorunda değilim" demedim.
O yüzden siz de "kanıtlamak zorunda değilim" ezberini bırakıp ve dinlere saldırmak ile ateizmin savunulamayacağını anlayıp ortaya argümanlar koyarsanız iyi olur.
Ayrıca argümanlarınız "bebekler, kadınlar tecavüze uğruyor o yüzden Allah yok" şeklinde düşük seviyede olmazsa sevinirim!
Ki Tanrı kavramının bilim değil de felsefe konusu olduğunu "bilim herşeyi açıklıyor" gibi saçmalıkların geçersiz olduğunu özellikle öğrenin!
Kaynaklar
http://alfa-sorgulama.blogspot.com/2013/06/felsefe-ve-tanrnn-yoklugu.html?m=1
https://www.dmy.info/olmayana-ergi/
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Russell%27in_çaydanlığı
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Reductio_ad_absurdum
Yorumlar
Yorum Gönder