MODAL KOZMOLOJİK ARGÜMAN
MODAL KOZMOLOJİK ARGÜMAN
Modal Kozmolojik Argümanı özet olarak aşağıdaki gibi ifade edelim öncelikle;
1. Varlığı mümkün ya da imkan dahilinde olan her varlığın var olabilmesi için bir şarta, gerekçeye veya nedene ihtiyaç vardır.
2.Evrenin varlığı mümkündür, ihtimal dahilindedir ve o var olmak zorunda değildir.
Bu yüzden;
3. Evrenin varlığının bir gerekçesi, nedeni veya şartı vardır.
4. Eğer evrenin varlığı bir şarta muhtaç ise bu şart "Zorunlu Varlık" tır, yani filozoflara göre Tanrı'dır.
5. O halde Tanrı vardır.
Tanrının varlığına dair başka hiç bir kanıt olmasa bile, derinlemesine düşünüldüğünde, zayıf insan aklının sınırlarını zorlayan ve entelektüel tarihteki en önemli fikirlerden biri olan bu argüman "inanmayı"; "reddedişe" tercih etmeye yeterli olur. Evrenin beklenmedik varoluşu (imkanı) üzerine kurulu bu argüman kozmolojik kanıtın tarihsel olarak en önemli versiyonudur.
Bu argüman yaratıcı olduğuna dair kesin kanıt olmasa da yaratıcı varlığını kabul etmenin, yaratıcı olmadığına dair düşünceye göre daha mantıklı olduğunu söyler.
Modal kozmolojik argümanının kelam kozmolojik argümanından farkı ise; sonsuz geçmişe sahip bir evren anlayışı içermesidir. Kelam kozmolojik argümanı ise evrenin/evrenlerin "zamansal bir başlangıca" sahip olduğu fikri üzerine kurulur.
Kelam kozmolojik argüman; "evrenin başlatan bir başlangıc(Bigbang) olduğunu ve başlangıcı olan şeyin sebebi olduğuna göre evrenin varolma nedeni Tanrıdır" şeklindedir. Tabiki Kelam argüman Modal argümana göre daha güçlü bir argümandır. Modal kozmolojik argumanda bir "başlangıç" gereksizdir. Yani bir başlangıç olmasa bile bir varlık varlık varsa bunun sebebi olmalı ve bu sebeb Tanrıdır.
Peki modal kozmolojik argüman tam olarak nedir?
Modal kozmolojik argüman tüm evrenin varlığının bir şarta bağlı olduğu iddiasına dayanır. Tek başlarına ele alındıklarında, evrendeki her atomun, molekülün, gezegenin, galaksinin varlığı "Mümkün Varlık" tır ve varlıkları bir şarta, koşula dayanır. Bu nedenle bir bütün olarak uzay zaman ve maddesel yapı, tümüyle bir şarta, koşula dayanmak durumundadır. Hiç bir şey var olmayabilirdi... Bu mümkündür, ihtimal dairesindedir. Tüm uzay zaman ve maddenin varlığı gibi yokluğu da düşünülebilir ve bu durum hiç bir çelişki doğurmaz. Hiç birimiz ve hiç bir şey var olmak zorunda değildi. Bu durum argümanın anlamlı olabilmesi için gereklidir. Tüm evrenin varlığının imkan dahilinde olduğu düşünüldüğünde ve onun yokluğunun düşünülmesinin çelişki yaratmadığı görüldüğünde, varlığının bir şarta, koşula ihtiyaç duyduğu ortaya çıkar.
Bir şeyin "Zorunlu Olmayan Varlık" olması, yani mümkün, muhtemel, koşullu ya da imkan dahilinde olan bir varlık olması; o şeyin yokluğunun da düşünülebileceğine işaret eder. Çoğu şey, hatta gözlemlediğimiz tüm evren "Mümkün Varlık" olarak görünüyor. Mesela çevremizdeki tüm insan ürünleri "Mümkün Varlık" tır. Onların varlığı da yokluğu da imkan dahilindedir ve meydana gelebilmeleri için bir "Karar" ve bu kararı verecek bir "Kişi" ye ihtiyaç duyarlar. Bir başka örnek, sen, ben, hepimiz; koşullu, mümkün varlıklarız. Meydana gelebilmemiz için bir kadın ve erkeğin "var olması" ve onların çocuk yapma konusunda bir "karar" vermeleri gerekmektedir.
Bu nedenle bizim varlığımız bir "şart"a bağlıdır. Hatta çevremizdeki tüm dünya, galaksiler ve tüm gözlenebilir evren şarta bağlı görünüyor.
Modal kozmolojik kanıtı eleştirenler evrenin bir şarta bağlı olup olmadığını sorguladılar. Eğer evrenin varlığı bir şarta bağlı değilse o zaman o; zorunlu bir varlıktır. Ancak atomlardan galaksilere kadar zorunlu bir varlık göremediğimizde ortadadır.
Burada zorunlu varlığın şartının kendisi olduğu ya da daha doğru bir ifade ile şartsız, nedensiz bir varlık olduğunun altı çizilmelidir. Evrenin içinde, böyle herhangi bir varlık göremiyoruz. Evrenin varlığını bir koşula veya şarta bağlamamız gerekmektedir. Daha önce hokus pokus şeklinde sebepsiz yere "var" olan birşey görmedik. Bu yüzden şuan görünen herşey mümkün varlıktır yani yok olma durumda kalabilirdi.
Bir şeyin "Zorunlu" olması, onun var olmama durumunun imkansız olduğuna işaret eder. Bu bakış açısıyla matematiksel yasaların "Zorunlu" olduğu sık sık söylenir. Örneğin 2+2; "Zorunlu" olarak 4' tür ve bunun dünyadaki her yerde geçerli olduğunu söylemek tutarlı bir davranıştır. Hatta dünya kökten değişse ve bambaşka bir yer olsa bile bu "Zorunluluk" durumu yine geçerliliğini korur. Tanrı' da; Teist filozoflar tarafından sık sık "Zorunlu Varlık" olarak vasıflandırılmıştır.
Tabi herşeye rağmen biri çıkıp varlığın sebebi varsa peki Allah'ı kim yarattı? diye soracak maalesef😓
Evren "mümkün varlık" grubundadır. Allah ise "zorunlu varlık" tır. Zorunlu varlığın sebebi olmaz. Eğer sebeb ararsan mümkün varlık olur! Ve eğer yaratıcının yaratıcısını yada sebebini ararsak yani Allahı başka bir Allah onu da başka bir Allah yarattı şeklinde sonsuza kadar gider ve bu durumda yaratma olayı yani mümkün varlık ortaya çıkmaz.Nihai noktada "Zorunlu Varlık" ta durulmalıdır. Şartlı bir varlık olan evrenin kaynağı "Zorunlu Bir Varlık" olmak durumundadır. Filozoflara göre bu "Zorunlu Varlık" Tanrı'dır.
Modal Kozmolojik Argümanı özet olarak aşağıdaki gibi ifade edelim öncelikle;
1. Varlığı mümkün ya da imkan dahilinde olan her varlığın var olabilmesi için bir şarta, gerekçeye veya nedene ihtiyaç vardır.
2.Evrenin varlığı mümkündür, ihtimal dahilindedir ve o var olmak zorunda değildir.
Bu yüzden;
3. Evrenin varlığının bir gerekçesi, nedeni veya şartı vardır.
4. Eğer evrenin varlığı bir şarta muhtaç ise bu şart "Zorunlu Varlık" tır, yani filozoflara göre Tanrı'dır.
5. O halde Tanrı vardır.
Tanrının varlığına dair başka hiç bir kanıt olmasa bile, derinlemesine düşünüldüğünde, zayıf insan aklının sınırlarını zorlayan ve entelektüel tarihteki en önemli fikirlerden biri olan bu argüman "inanmayı"; "reddedişe" tercih etmeye yeterli olur. Evrenin beklenmedik varoluşu (imkanı) üzerine kurulu bu argüman kozmolojik kanıtın tarihsel olarak en önemli versiyonudur.
Bu argüman yaratıcı olduğuna dair kesin kanıt olmasa da yaratıcı varlığını kabul etmenin, yaratıcı olmadığına dair düşünceye göre daha mantıklı olduğunu söyler.
Modal kozmolojik argümanının kelam kozmolojik argümanından farkı ise; sonsuz geçmişe sahip bir evren anlayışı içermesidir. Kelam kozmolojik argümanı ise evrenin/evrenlerin "zamansal bir başlangıca" sahip olduğu fikri üzerine kurulur.
Kelam kozmolojik argüman; "evrenin başlatan bir başlangıc(Bigbang) olduğunu ve başlangıcı olan şeyin sebebi olduğuna göre evrenin varolma nedeni Tanrıdır" şeklindedir. Tabiki Kelam argüman Modal argümana göre daha güçlü bir argümandır. Modal kozmolojik argumanda bir "başlangıç" gereksizdir. Yani bir başlangıç olmasa bile bir varlık varlık varsa bunun sebebi olmalı ve bu sebeb Tanrıdır.
Peki modal kozmolojik argüman tam olarak nedir?
Modal kozmolojik argüman tüm evrenin varlığının bir şarta bağlı olduğu iddiasına dayanır. Tek başlarına ele alındıklarında, evrendeki her atomun, molekülün, gezegenin, galaksinin varlığı "Mümkün Varlık" tır ve varlıkları bir şarta, koşula dayanır. Bu nedenle bir bütün olarak uzay zaman ve maddesel yapı, tümüyle bir şarta, koşula dayanmak durumundadır. Hiç bir şey var olmayabilirdi... Bu mümkündür, ihtimal dairesindedir. Tüm uzay zaman ve maddenin varlığı gibi yokluğu da düşünülebilir ve bu durum hiç bir çelişki doğurmaz. Hiç birimiz ve hiç bir şey var olmak zorunda değildi. Bu durum argümanın anlamlı olabilmesi için gereklidir. Tüm evrenin varlığının imkan dahilinde olduğu düşünüldüğünde ve onun yokluğunun düşünülmesinin çelişki yaratmadığı görüldüğünde, varlığının bir şarta, koşula ihtiyaç duyduğu ortaya çıkar.
Bir şeyin "Zorunlu Olmayan Varlık" olması, yani mümkün, muhtemel, koşullu ya da imkan dahilinde olan bir varlık olması; o şeyin yokluğunun da düşünülebileceğine işaret eder. Çoğu şey, hatta gözlemlediğimiz tüm evren "Mümkün Varlık" olarak görünüyor. Mesela çevremizdeki tüm insan ürünleri "Mümkün Varlık" tır. Onların varlığı da yokluğu da imkan dahilindedir ve meydana gelebilmeleri için bir "Karar" ve bu kararı verecek bir "Kişi" ye ihtiyaç duyarlar. Bir başka örnek, sen, ben, hepimiz; koşullu, mümkün varlıklarız. Meydana gelebilmemiz için bir kadın ve erkeğin "var olması" ve onların çocuk yapma konusunda bir "karar" vermeleri gerekmektedir.
Bu nedenle bizim varlığımız bir "şart"a bağlıdır. Hatta çevremizdeki tüm dünya, galaksiler ve tüm gözlenebilir evren şarta bağlı görünüyor.
Modal kozmolojik kanıtı eleştirenler evrenin bir şarta bağlı olup olmadığını sorguladılar. Eğer evrenin varlığı bir şarta bağlı değilse o zaman o; zorunlu bir varlıktır. Ancak atomlardan galaksilere kadar zorunlu bir varlık göremediğimizde ortadadır.
Burada zorunlu varlığın şartının kendisi olduğu ya da daha doğru bir ifade ile şartsız, nedensiz bir varlık olduğunun altı çizilmelidir. Evrenin içinde, böyle herhangi bir varlık göremiyoruz. Evrenin varlığını bir koşula veya şarta bağlamamız gerekmektedir. Daha önce hokus pokus şeklinde sebepsiz yere "var" olan birşey görmedik. Bu yüzden şuan görünen herşey mümkün varlıktır yani yok olma durumda kalabilirdi.
Bir şeyin "Zorunlu" olması, onun var olmama durumunun imkansız olduğuna işaret eder. Bu bakış açısıyla matematiksel yasaların "Zorunlu" olduğu sık sık söylenir. Örneğin 2+2; "Zorunlu" olarak 4' tür ve bunun dünyadaki her yerde geçerli olduğunu söylemek tutarlı bir davranıştır. Hatta dünya kökten değişse ve bambaşka bir yer olsa bile bu "Zorunluluk" durumu yine geçerliliğini korur. Tanrı' da; Teist filozoflar tarafından sık sık "Zorunlu Varlık" olarak vasıflandırılmıştır.
Tabi herşeye rağmen biri çıkıp varlığın sebebi varsa peki Allah'ı kim yarattı? diye soracak maalesef😓
Evren "mümkün varlık" grubundadır. Allah ise "zorunlu varlık" tır. Zorunlu varlığın sebebi olmaz. Eğer sebeb ararsan mümkün varlık olur! Ve eğer yaratıcının yaratıcısını yada sebebini ararsak yani Allahı başka bir Allah onu da başka bir Allah yarattı şeklinde sonsuza kadar gider ve bu durumda yaratma olayı yani mümkün varlık ortaya çıkmaz.Nihai noktada "Zorunlu Varlık" ta durulmalıdır. Şartlı bir varlık olan evrenin kaynağı "Zorunlu Bir Varlık" olmak durumundadır. Filozoflara göre bu "Zorunlu Varlık" Tanrı'dır.
Yorumlar
Yorum Gönder